Rozgrywki o „Złoty Kask” miały swój początek w 1961 roku. „Złoty Kask”, nowa, atrakcyjna forma rozgrywek – entuzjastycznie anonsował imprezę tygodnik „Motor”, jeden z patronów i fundatorów nagród, który tak oto reklamował nowy cykl turniejów: W zwykłym, ligowym spotkaniu żużlowym raz lub dwa spotykają się czołowi zawodnicy obu drużyn. W pozostałych biegach wyścigi są raczej bezbarwne, pozbawione emocji, ich wynik łatwy do przewidzenia przed startem. Nic też dziwnego, że czołówka nasza, mając mało trudnych kontaktów w sezonie, nie podnosi swego poziomu, rzadko napotykając na przeciwników równorzędnych, którzy zmuszają do najwyższego wysiłku. Nowa forma rywalizacji krajowej czołówki spotkała się z uznaniem fanów. Turnieje te szybko znalazły uznanie w oczach polskiej‑ znającej się na żużlu‑ publiczności, która już teraz tłumnie przychodzi na zawody‑ podsumowywał dziennikarz tej samej gazety pierwszą serię zawodów.

Niestety, w miarę upływu lat ranga „Złotego Kasku” malała. Począwszy od 1976 roku, „Złoty Kask” przestał być turniejem wyłącznie dla elity, co miało wpływ na poziom sportowy poszczególnych zawodów. Wyniki turniejów przestały być też decydującym czynnikiem przy powoływaniu kadry narodowej. A ponieważ możliwości zarobkowe w tych zawodach były mniejsze niż w lidze, nie wszyscy żużlowcy traktowali je poważnie. Zjawisko to nasiliło się przede wszystkim w latach 80. Aby nieco podnieść rangę rozgrywek, łączono je z innymi imprezami. Np. w latach 1980 – 1982 jeden z finałów „Złotego Kasku” rozgrywany był w Lesznie jako doroczny Memoriał Alfreda Smoczyka. Od połowy lat 80. ostatni z finałowych turniejów rozgrywano także jako memoriał zmarłego w 1984 roku, wybitnego działacza PZM oraz FIM, Lecha Barana.

W 1979 roku odbyły się cztery turnieje. Ostatecznie najlepszy był Robert Słaboń ze Sparty Wrocław. W 1980 roku także zaplanowano cztery turnieje o Złoty Kask. Był to także ostatni rok Sparty w rozgrywkach o Drużynowe Mistrzostwo Polski. Później wrocławski speedway przez dekadę przeżywał największy kryzys w historii tego sportu.

Po trzech turniejach w Rybniku, Wrocławiu i Toruniu na czele stawki żużlowców znajdował się Robert Słaboń. Regulamin nie przewidywał taryfy ulgowej dla zawodników i każdy występ miał znaczenie.

Należy zwrócić uwagę na fakt, iż z pierwotnych założeń o równej formie przez cały sezon nic nie zostało. Złoty Kask w 1980 roku rozegrano w przeciągu niecałego tygodnia – między 19 a 24 sierpnia.

Żużlowiec Sparty bardzo dobrze spisał się we Wrocławiu. Zawody rozegrane w czwartek 21 sierpnia 1980 roku Słaboń wygrał z kompletem punktów. Najgorzej wypadł w Toruniu. Tam zdobył tylko 9 oczek ale w dalszym ciągu był na prowadzeniu w klasyfikacji przejściowej.

Czołówka Złotego Kasku 1980 po 3 turniejach:
1. Robert Słaboń (12,15,9) – 36 pkt.
2. Eugeniusz Błaszak (6,14,14) – 34
3. Bernard Jąder (10,11,12) – 33
4. Marek Kępa (11,10,8) – 29
5. Czesław Piwosz (7,10,11) – 28
6. Jerzy Kochman (12,6,8) – 26

Spodziewano się, że na Smoczyku najlepsi mogą okazać się gospodarze – Jąder czy Piwosz. Ostatecznie w niedzielę 24 sierpnia w Lesznie wygrał Robert Słaboń zdobywając 14 punktów. Zawodnik Sparty przegrał w 19 biegu tylko z Jackiem Goerlitzem z Kolejarza Opole.

Robert Słaboń tym samym po raz drugi z rzędu zdobył Złoty Kask. Był wówczas drugim zawodnikiem w historii – po Zenonie Plechu (1973,1974)– który rok po roku zdobywał Złoty Kask.

Wyniki 4 turnieju o Złoty Kask, 24 sierpnia 1980 Leszno, Memoriał Alfreda Smoczyka:

Msc.ZawodnikKlubSumaPkt.
1(6) Robert Słaboń Sparta Wrocław 14(3,3,3,3,2) 
2(8) Włodzimierz Heliński Unia Leszno 11,5(2,2,2, 2.5, 3) 
3(16) Marek Kępa Motor Lublin 11(1,3,1,3,3) 
4(13) Josef Minarik  Czechosłowacja 10,5(2,3,3, 2.5, w) 
5(3) Jacek Goerlitz Kolejarz Opole 10(2,2,3,0,3) 
6(15) Czesław Piwosz Unia Leszno 10(3,1,3,2,1) 
7(4) Eugeniusz Błaszak Start Gniezno 10(3,1,2,1,3) 
8(7) Wojciech Żabiałowicz Apator Toruń 9(t,3,1,3,2) 
9(1) Mariusz Okoniewski Unia Leszno 8(1,2,2,1,2) 
10(14) Ryszard Buśkiewicz Unia Leszno 6(0,1,1,2,2) 
11(5) Jerzy Kochman Śląsk Świętochłowice 6(d,2,2,1,1) 
12(10) Bernard Jąder Unia Leszno 5(3,2,u,-,-) 
13(12) Grzegorz Sterna Unia Leszno 3(2,0,1,u,u) 
14(9) Jan Klokocka  Czechosłowacja 1(1,0,u,ns,ns) 
15(11) Andrzej Cichy Unia Leszno 1(0,0,0,1,0) 
16(2) Marek Towalski Stal Gorzów Wlkp. 0(0,0,0,-,-) 
(R1) Rafał Szulz Unia Leszno 3(1,0,1,0,1) 

Bieg po biegu:

  1. (68,20) Błaszak, Goerlitz, M. Okoniewski, Towalski
  2. (68,50) R. Słaboń, Heliński, Szulz, Kochman (d), Żabiałowicz (t) / Szulz za Żabiałowicza
  3. (68,60) B. Jąder, Sterna, Klokocka, Cichy
  4. (67,50) Piwosz, Minarik, Kępa, Buśkiewicz
  5. (68,00) Minarik, M. Okoniewski, Kochman, Klokocka
  6. (67,40) R. Słaboń, B. Jąder, Buśkiewicz, Towalski
  7. (68,40) Żabiałowicz, Goerlitz, Piwosz, Cichy
  8. (68,20) Kępa, Heliński, Błaszak, Sterna
  9. (68,30) R. Słaboń, M. Okoniewski, Kępa, Cichy
  10. (68,20) Piwosz, Kochman, Sterna, Towalski
  11. (68,20) Goerlitz, Heliński, Buśkiewicz, Klokocka (u)
  12. (68,50) Minarik, Błaszak, Żabiałowicz, B. Jąder (u)
  13. (68,10) Żabiałowicz, Buśkiewicz, M. Okoniewski, Sterna (u)
  14. (69,00) Heliński i Minarik, Cichy, Szulz / Szulz za Towalskiego
  15. (69,10) Kępa, Kochman, Szulz, Goerlitz / Szulz za B. Jądera
  16. (68,50) R. Słaboń, Piwosz, Błaszak, Klokocka (ns)
  17. (69,20) Heliński, M. Okoniewski, Piwosz, Szulz / Szulz za B. Jądera
  18. (70,50) Kępa, Żabiałowicz, Szulz, Klokocka (ns) / Szulz za Towalskiego
  19. (70,50) Goerlitz, R. Słaboń, Sterna (u), Minarik (w)
  20. (69,20) Błaszak, Buśkiewicz, Kochman, Cichy

Czołówka klasyfikacji końcowej zawodów o Złoty Kask w 1980 roku:
1. Robert Słaboń (Wrocław) – 50
2. Eugeniusz Błaszak (Gniezno) – 44
3. Marek Kępa (Lublin) – 40
4. Bernard Jąder (Leszno) – 38
5. Czesław Piwosz (Leszno) – 38
6. Jerzy Kochman (Świętochłowice) – 32
7. Wojciech Żabiałowicz (Toruń) – 29
8. Jacek Goerlitz (Opole) – 28
9. Mariusz Okoniewski (Leszno) – 28
10. Marek Towalski (Gorzów Wlkp.) – 17

Źródło: www.temi.pl