8 lat temu zmarł Ryszard Jany

8 lat temu w sobotę 25 stycznia 2014 w wieku zaledwie 59 lat zmarł Ryszard Jany. Wychowanek Sparty Wrocław przez całą swoją karierę żużlową związany był z klubem ze stolicy Dolnego Śląska. Urodził się 13 lipca 1954 r. we Wrocławiu.

Starty na żużlu rozpoczął w wieku 19 lat w 1973 r. Był o rok młodszy od Roberta Słabonia, który w tym samym sezonie również zaczął występować w klubie z Wrocławia. Później, w drugiej połowie lat siedemdziesiątych XX w. obaj stanowili o sile Sparty.

Jany w swojej drużynie występował przez 13 sezonów, z czego przez 6 w ekstralidze. Niestety schyłek Jego kariery przypada na pierwszą połowę lat osiemdziesiątych. Wtedy Sparta była czerwoną latarnią drugiej ligi żużlowej.

Wystąpił w 133 meczach, zdobywając 898 punktów i 70 bonusów. Dało mu to średnią z całej kariery 1,698 pkt/bieg.

Co ciekawe w najwyższej klasie rozgrywek żużlowych w Polsce odjechał ponad dwa razy więcej wyścigów niż w drugiej lidze. W walce o tytuł DMP stawał pod taśmą 417 razy (w 96 meczach), a w niższej klasie rozgrywek tylko 153 razy (w 37 meczach). Średnia Janego ze startów w ekstralidze wynosi 1,659 pkt/bieg, a ze startów w niższej klasie: 1,804 pkt/bieg.

Jany obdarzony był niesamowitym refleksem. Miał błyskawiczne wyjścia spod taśmy. Bardzo często, po starcie, swoich rywali zostawiał w tyle. Niestety nie słynął z dobrej kondycji. Podczas biegu, na dystansie, często tracił wywalczone na starcie pozycje.

Ryszard Jany był szóstym zawodnikiem finału Indywidualnych Mistrzostw Polski w 1975. Zawody te odbyły się na torze Włókniarza w Częstochowie. Zawodnik Sparty zgromadził wówczas 8 punktów. W 1974 r na torze w Tarnowie z 10 punktami zajął piąte miejsce w Młodzieżowych Indywidualnych Mistrzostwach Polski.

Jednak największe sukcesy odniósł w finałach Mistrzostw Polski Par Klubowych, w których startował wspólnie z Robertem Słaboniem.

W 1975 r. w drugiej edycji MPPK na torze w Lesznie duet Sparty zajął drugie miejsce z 20 pkt na koncie. Jany i Słaboń zdobyli wówczas po 10 pkt. Zwycięska Stal Gorzów zgromadziła 30 pkt, wygrywając wszystkie biegi podwójnie. Trzeci był ROW z 19 zdobytymi punktami.

Rok później finał Mistrzostw Polski Par Klubowych odbywał się w Gdańsku. I ponownie para Sparty wywalczyła srebrny medal. Znowu najlepsza była Stal Gorzów (29 pkt). Sparta wywalczyła 22 punkty (Słaboń 10 i Jany 12), tyle samo co Włókniarz Częstochowa. O drugim miejscu Wrocławian zdecydowała większa liczba drugich miejsc (przy równej liczbie zwycięstw).

W 1977 r. Ryszard Jany miał trochę słabszy sezon i w finale rozegranym w Ostrowie Wlkp partnerem Słabonia był Bolesław Gorczyca. Wrocławianie zajęli wówczas 4 miejsce.

Jednak kolejny medal MPPK para Słaboń-Jany wywalczyła w 1978 r. Spartanie występowali wtedy na drugim szczeblu rozgrywek ligowych w Polsce. Ale jeździli w finale par, który został rozegrany w Chorzowie. Jany zdobył 11 pkt, Słaboń 9 pkt. i Wrocławianie cieszyli się z ostatniego, brązowego, medalu jaki Sparta zdobyła w latach 70-ych XX w. Zwyciężyła Stal Gorzów przed Unią Leszno.

Przez lata były to jedyne medale wrocławskich żużlowców w Mistrzostwach Polski Par Klubowych. Kolejny medal srebrny zdobyli Dariusz Śledź, Piotr Baron i Piotr Protasiewicz w 1995 r na torze w Częstochowie.

Wyniki uzyskane przez Ryszarda Janego podczas startów w Sparcie Wrocław (1973-1985):

Rok	Wiek	Klasa	M	B	I	II	III	IV	D	U	W	T	Pkt	Bon	Razem	Śr/bieg
1973	19	1 Liga	3	9	4	4	0	0	0	1	0	0	20	2	22	2.444
1974	20	Ekstraliga	14	44	6	13	10	9	2	2	0	0	58	7	65	1.477
1975	21	Ekstraliga	14	53	13	15	14	11	0	0	0	0	83	12	95	1.792
1976	22	Ekstraliga	18	91	30	33	18	6	1	1	2	0	174	12	186	2.044
1977	23	Ekstraliga	18	87	22	16	19	26	1	1	2	0	117	5	122	1.402
1978	24	1 Liga	12	60	35	17	5	2	1	0	0	0	144	7	151	2.517
1979	25	Ekstraliga	15	70	19	15	15	19	2	0	0	0	102	8	110	1.571
1980	26	Ekstraliga	17	72	14	19	22	17	0	0	0	0	102	12	114	1.583
1981	27	1 Liga	4	18	1	1	7	7	1	0	1	0	12	1	13	0.722
1982	28	1 Liga	7	31	8	7	8	6	2	0	0	0	46	1	47	1.516
1983	29	1 Liga	4	14	3	2	5	1	1	0	2	0	18	2	20	1.429
1984	30	1 Liga	5	12	2	4	3	2	1	0	0	0	17	1	18	1.500
1985	31	1 Liga	2	9	0	1	3	4	1	0	0	0	5	0	5	0.556
	Razem	13 sezonów	133	570	157	147	129	110	13	5	7	0	898	70	968	1,698
	Razem	Ekstraliga	96	417	104	111	98	88	6	4	4	0	636	56	692	1,659
	Razem	1 Liga	37	153	53	36	31	22	7	1	3	0	262	14	276	1,804